سامانه پژوهشی – بررسی تأثیر تأمین مالی به هنگام برعملکرد اجرائی طرح های بزرگ برق …

(ارقام به میلیارد‌ریال)
انتشار اوراق مشارکت از آغاز تا کنون. بانک مرکزی.اداره عتبات ۱۳۸۹
به شرکت‌های سهامی‌عام وخاص و… اجازه داده شده طبق مقررات قسمتی از منابع مالی مورد نیاز برای اجرای طرح های مذکور شامل منابع مالی لازم برای تهیه مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی را از طریق انتشار و عرضه اوراق ‌مشارکت تأمین نمایند. این اوراق ، بانام یا بی‌نام است که به موجب قانون ، به قیمت اسمی‌مشخص و برای مدت معین منتشر می‌شود و به سرمایه‌گذارانی که قصد مشارکت در اجرای طرح‌های تملّک دارائی‌های‌سرمایه‌ای را دارند واگذار می‌گردد.
دارندگان این اوراق به نسبت قیمت اسمی‌و مدت زمان مشارکت ، در سود حاصل از اجرای طرح مربوط شریک خواهند شد. خرید و فروش این اوراق مستقیما توسط دارنده و یا از طریق بورس اوراق بهادار مجاز می‌باشد.
شرکت‌های دولتی ، در صورت انتشار اوراق‌مشارکت جهت اجرای طرح های تملّک دارائی‌های‌سرمایه‌ای، باید مجوز مجمع را جهت انتشار اخذ نمایند و مکلفند بازپرداخت اصل و سود متعلق را در سررسیدهای مقرر در اوراق مذکور ، تعهّد و تضمین نمایند . در صورت عدم ایفای تعهّدات مزبور در سررسیدهای مقرر ، بانک عامل مکلف است ازمحل منابع مالی خود به سرمایه‌گذاران پرداخت نماید.
نمودار شماره(۲) : میزان انتشار و فروش اوراق مشارکت بر اساس سال
نمودار شماره(۳) : دزصد میزان انتشار و فروش اوراق مشارکت

فاینانس(تسهیلات بلند مدت مالی- تأمین منابع مالی ارزی- خطوط اعتباری خارجی)

فاینانس برای وام‌های بلندمدت به کار می‌رود، در خرید ماشین‌آلات و تجهیزات به منظور راه‌اندازی کارخانه یا سد و غیره که نیاز مالی به مبالغ قابل توجه وجود دارد، از فاینانس استفاده می‌شود. بدین ترتیب که یک فروشنده خارجی ازطریق یک بانک، (یا یکی از شرکت‌های وابسته و مؤسسات مالی خود که فعالیت بانکی دارد) تأمین مالی می‌نماید. خریدار باید به هنگام گشایش اعتبار اسنادی طبق مقررات بانک مرکزی بین ۱۵% تا ۲۰% وجه فاکتور فروش را نقداً بپردازد و بقیه ۸۰% بدهی تأمین مالی را بپذیرد. ذکر این نکته ضروری است که فاینانس همان وام فروشنده است که در سال‌های قبل از ۱۳۵۷ نیز در ایران برای عملیات سدسازی و نیروگاه استفاده می‌گردید. در این معاملات ابتدا خریدار با همکاری فروشنده خارجی با یک بانک تأمین کننده منابع مالی شرایط استقراض از طریق فاینانس را تعیین می‌کنند، سپس مجوز قانونی گشایش اعتبار اسنادی از طریق فاینانس را دریافت می‌دارد (در اکثر موارد بانک خارجی یک تضمین از بانک مرکزی یا سیستم بانکی می‌خواهد) و خریدار ایرانی تضمین کافی نزد بانک ایرانی در مقابل کل مبلغ ارائه می‌دهد، سپس اعتبار اسنادی گشایش می‌یابد. عملیات دریافت پیش‌فاکتور، ثبت سفارش و برداشت مبالغ اولیه اعتبار اسنادی طبق روال معمول انجام می‌گیرد. در مورد ثبت قیمت کالا یعنی مبلغ فاکتور فروش، ابتدا معادل ۱۵% تا ۲۰% آن از طریق واریز نقدی اعتبار اسنادی انجام می‌گیرد (همانند پیش پرداخت اولیه) و ۸۰% بقیه به صورت تعهّد یا بدهی بوده که از یک طرف جزء بهای تمام شده اعتبار ثبت می‌شود و از طرف دیگر به عنوان بدهی جزء اقلام بدهی ترازنامه ثبت می‌شود (همانند برات اسنادی). اعلامیه بدهکار بهره فاینانس هر ساله دریافت و در حساب‌ها ثبت می‌شود و یا اینکه کل مبلغ بهره فاینانس در ابتدا محاسبه و در حساب پیش پرداخت بهره از یک طرف و اقلام بدهی از طرف دیگر ثبت می‌گردد.
اعتبار اسنادی^[۲۴]