بررسی تأثیر مدیریت سرمایه در گردش جسورانه بر ثروت سهامداران شرکت‌های پذیرفته …

به نظر رضایی (۲۰۰۱) مفهوم ارزش به همان سادگی نیست که گروهی از افراد تصور می‌کنند. ارزش هر دارایی به عوامل مختلفی مانند فردی که ارزشیابی برای او صورت می‌گیرد، ارزشی که باید اندازه‌گیری شود، زمانی که برآورد ارزش در آن لحظه انجام می‌شود و هدف ارزشیابی بستگی دارد. وی اعتقاد دارد که ارزش، یک مفهوم ایستا یا مشابه با مفاهیم دیگر نیست. ارزش هر دارایی به عوامل گوناگونی بستگی دارد که در زمان‌های مختلف ممکن است تغییر کنند. برخی از این عوامل عبارتند از:
محیط اقتصادی
استفاده بالقوه دارایی
زمان برآورد ارزش
میزان کمیابی نسبی و ارزش‌های جایگزینی
موقعیت دارایی
گستردگی دامنه مالکیت
میزان نقدینگی و وضعیت بازار دارایی
شرایط فیزیکی دارایی
واژه ارزش در مورد کالاها و خدمات به دو معنای متفاوت به کار گرفته است که یکی از آن‌ها را می توان ارزش استفاده یا ارزش کیفی^[۴۰] و دیگری را ارزش مبادله یا ارزش کمی^[۴۱] نامید. ارزش یا ارزش‌های کیفی هر چیز که به صورت کالا و خدمات عرضه می‌شود، همان خاصیت یا خاصیت‌های است که موجب ارضای نیاز یا خواهش مصرف‌کننده را فراهم می‌آورد. شرط لازم برای کالا یا خدمت بودن، داشتن ارزش کیفی یا ارزش استفاده است. ارزش مبادله هر کالا نسبت به کالاها داده می‌شود و عموم مبادلات کالاها با یکدیگر باواسطه‌ای به نام پول صورت می‌گیرد. شرط لازم برای این‌که کالا یا خدمتی ارزش مبادله داشته باشد، داشتن ارزش استفاده است. به‌طور کلی ارزش عبارت است از بار معنایی خاصی که انسان به برخی اعمال حالت‌ها و پدیده‌ها نسبت می‌دهد (رهنمای رودپشتی و صالحی، ۱۳۸۹).
۲-۱۰-۲) فرآیند ارزشیابی
فرآیند ارزشیابی شامل مراحل زیر است:
شناخت شرکت: این مورد شامل ارزیابی صنعت، موقعیت رقابتی شرکت در صنعت و استراتژی شرکت است. تحلیلگر مالی، از این اطلاعات به همرا گزارش‌های مالی شرکت، برای پیش‌بینی عملکرد آتی شرکت استفاده می‌کند.
پیش‌بینی عملکرد آتی شرکت: فروش، سود و موقعیت مالی آتی شرکت
انتخاب مدل ارزشیابی
محاسبه ارزش شرکت
تئوری ارزش، چارچوبی مشترک برای ارزشیابی تمام سرمایه‌گذاری‌ها را فراهم می‌کند، کاربردهای مختلف این تئوری، ارزش‌های برآوردی متفاوتی را برای راه‌کارهای سرمایه‌گذاری به دلیل جریان‌‌های پرداخت مختلف و ویژگی‌های اوراق بهادار به وجود می‌آورد که بر اساس آن سرمایه‌گذاری در یک دارایی مالی می‌نماید (رهنمای رودپشتی و صالحی، ۱۳۸۹).
۲-۱۰-۳) اصول تئوری ارزشیابی
چهار اصل اقتصادی مهم وجود دارد که بر ارزشیابی در زمینه‌های مختلف تاثیرگذار است و به شرح زیر می‌باشند:
الف) اصل رویکردها
این اصل بیان می‌کند که در هر انتقال مالکیت، هر دو طرف معامله رویکردهای برای انجام معامله دارند. این اصل به این معنی نیست که همه رویکردها دارای مطلوبیت مساوی هستند، بلکه نشان‌دهنده‌ای است که یک فروشنده اجباری برای فروش به یک خریدار خاص ندارد و خریدار نیز مجبور به خرید از یک فروشنده خاص نیست.اگر این اصل نباشد مفهوم ارزش منصفانه بی‌معنا خواهد بود.
ب) اصل جایگزینی
این اصل بیان دارد که خریدار عاقل در زمان خرید دارایی هیچ‌گونه وجهی اضافه‌تر بر بهای تمام‌شده تولید مجدد آن تسهیلات مشابه آن پرداخت نمی‌کند. ساده‌ترین توصیف بر ای این اصل، در ارزش ماشین آلات و تجهیزات بیان می‌شود.
کاربرد این اصل برای کل واحد اقتصادی بسیار مشکل‌تر است. زیرا برآورد بهای تمام‌شده آن مستلزم تعیین ارزش جایگزینی کل واحد اقتصادی است که کار بسیار پیچیده‌ای است. مبنای اصل جایگزینی، استفاده از رویکرد هزینه در ارزشیابی^[۴۲] است.
ج) اصل جانشینی
این اصل، مفهوم بسیار بااهمیتی در ارزشیابی است. این اصل بیان می‌کند که تعیین ارزش دارایی بر اساس بهای تمام‌شده دارایی که جانشینی مشابه و مطلوب برای آن است صورت می‌گیرد. برای نمونه، دو واحد اقتصادی را در نظر بگیرید که اندازه یکسان، تعداد کارکنان هم‌اندازه، عایدات مشابه و … داشته باشند.
د) اصل منافع آتی
اصلی است که ارزش دارایی را بر اساس مزایای اقتصادی آینده پیش‌بینی‌پذیر یا کنترل‌پذیر برای مالکان بیان می‌کند. از این دیدگاه، ارزش واحد اقتصادی، معادل ارزش فعلی همه مزایای اقتصادی آینده به‌دست‌آمده در نتیجه مالکیت آن واحد اقتصادی است.
۲-۱۰-۴) رویکردهای ارزشیابی
جنکینز^[۴۳] (۲۰۰۶) معنقد است برای تعیین ارزش شرکت سه روش کلی وجود دارد آ‌ها عبارتند از:
الف) رویکرد ارزشیابی مبتنی بر دارایی‌ها^[۴۴]
ب) رویکرد ارزشیابی مبتنی بر ارزش مقایسه‌ای بازار^[۴۵]
ج) رویکرد ارزشیابی مبتنی بر درآمد^[۴۶] (رهنمای رودپشتی و صالحی، ۱۳۸۹).
الف) رویکرد ارزشیابی مبتنی بر دارایی‌ها
طبق این رویکرد، ارزش دارایی‌ها و بدهی‌‌های شرکت بر اساس ارزش جاری بازار تعیین می‌شود. این ارزشیابی ممکن است به‌صورت تک‌تک اقلام صورت‌های مالی و یا به‌صورت گروهی صورت گیرد. برای انجام این کار معمولاً از یک متخصص ارزشیابی که در صنعت مربوطه دارای تخصص و شناخت کافی است استفاده می‌شود. ارزش بالقوه دارایی‌ها و یا از طریق ارزش تسویه آن‌ها، درآمد ایجاد می‌شود.
ب) رویکرد ارزشیابی مبتنی بر ارزش مقایسه‌ای بازار
معمولاً برای تعیین ارزش شرکت بر اساس ارزش مقایسه‌ای بازار از دو روش مختلف ارزشیابی استفاده می‌شود: یکی مقایسه با معاملات یا فعالیت‌های مشابه و دیگری مقایسه با شرکت‌های سهامی مشابه.
۱) مقایسه با فعالیت‌های مشابه
تجزیه‌وتحلیل داده‌های عملیاتی و مالی از فعالیت‌های مشابه می‌تواند برای پیش‌بینی ارزش شرکت مورد نظر مورد استفاده قرار گیرد. این‌گونه مقایسه بر اساس اطلاعات تاریخی صورت می‌گیرد و می‌تواند ارزش شرکت هدف را که در صنعت مشابه فعالیت می‌کند برآورد نماید.
۲) مقایسه با شرکت‌های سهامی مشابه
برای تعیین ارزش شرکت هدف، می‌توان از میان شرکت‌های سهامی موجود، شرکتی را که قابلیت مقایسه با شرکت مورد نظر دارد به‌عنوان الگو انتخاب کرد. همچنین می‌توان از ارزش سهام شرکت‌های مشابهی که در بازار مبادله می‌شوند به‌عنوان مبنایی برای ارزش‌گذاری شرکت هدف، استفاده کرد. این روش اهداف و قابلیت‌های مقایسه‌ای مشابه را برای حصول اطمینان از سود سرمایه‌گذار در نظر می‌گیرد.