روانشناسی بازار چیست؟

رسانه های مالی و تحلیلگران معمولا به منظور توضیح حرکات ناگهانی بازار و نوسانات آن از اصطلاح روانشناسی بازار استفاده می کنند. به احساسات رایج فروشندگان و خریداران در یک بازه زمانی خاص یک بازار مالی روانشناسی بازار می گویند. این اصطلاح یک نیروی فوق العاده قوی است که احتمال دارد توسط اصول یا رویدادهای خاص تعریف گردد. البته همیشه چنین شرایطی وجود ندارد و گاهی اوقات شاهد رخ دادن موضوعاتی هستیم که به هیچ عنوان فاکتورهای روانشناسی بازار نمی توانند به تحلیل و توجیه آن بپردازند.

بازار و رفتار انسان ها کاملا وابسته به یکدیگر هستند و در بازار همه چیز بر اساس رفتار انسان ها تغییر می کند. به طوری که در یک بازه زمانی خاص در بازار گروهی از افراد سود می برند و گروهی دیگر دچار ضرر و زیان می شوند. علت اصلی تمامی شکست ها و زیان ها در بازارهای مالی در بیشتر مواقع همین رفتارهای احساسی و عجولانه هستند. از این رو سرمایه گذارانی که می خواهند معاملاتی پر سود داشته باشند حتما باید به درک صحیحی از روانشناسی بازار دست یابند.

پیش بینی روانشناسی بازار

دو روش متداول وجود دارد که معمولا متخصصان بازار خرید و فروش سهام و انجام معاملات را با استفاده از آن ها انجام می دهند. اما نکته ای که وجود دارد این است که فقط یکی از این روش ها بر اساس روانشناسی بازار عمل می کند و آن را در نظر می گیرد. در تحلیل فاندامنتال روانشناسی بازار هیچ جایگاهی ندارد. زیرا این روش فقط وضعیت مالی یک شرکت با توجه به صنعتی که در آن فعالیت دارد را بررسی می کند و با توجه به آن به تریدرها سود آورترین سهام ها را معرفی می کند.

در صورتی که تحلیل تکنیکال بر اساس شاخصه های روانشناسی بازار پیش می رود. به این معنی که تمرکز خود را بر روی الگوها، ترندها و سایر اندیکاتورها که موجب بالا و پایین رفتن قیمت سهام می شود قرار می دهد.

درک روانشناسی بازار

در روانشناسی بازار فاکتورهای مختلفی تاثیر می گذارند که از جمله مهم ترین آن ها می توان به ترس، انتظارات و شرایط، طمع، هیجان و … اشاره نمود. این فاکتورهای ذهنی تحمل ریسک در سرمایه داران را کاملا تحت تاثیر قرار می دهند و بر این اساس می توان گفت چرخه رکود و رونق اقتصادی یک بازار مالی با توجه به این عوامل روانشناختی مشخص می شود. تئوری های مختلفی در مورد بازار وجود دارد که معتقد هستند تمامی افرادی که حضوری فعال در بازار دارند دارای رفتاری منطقی می باشند و هرگز فاکتورهای عاطفی آن ها را تحت تاثیر قرار نمی دهد.

اما روانشناسی بازار این موضوع را رد می کند و معتقد است که کاملا می تواند سرمایه گذاران را تحت تاثیر قرار دهد و سبب ایجاد نتایج غیر باوری می گردد که با تحلیل فاندامنتال هرگز نمی توان به آن ها دست یافت. به بیانی دیگر می توان گفت روانشناسی بازار و تئوری های آن در تضاد کامل با منطقی بودن رفتار بازار هستند. ولی این نکته را به یاد داشته باشید که عملکرد بازار سهام را اصول بنیادی مشخص می کنند ولی روانشناسی بازار به راحتی می تواند روند قیمتی بازار را با عبور از این اصول کاملا تغییر دهد.

چگونه می توانیم متوجه شویم که یک سرمایه گذار احساسی هستیم؟

اگر به درک مناسبی از بازار بورس برسید و سپس به بررسی رفتار سایر سرمایه گذاران که دچار ضرر و زیان شده اند بپردازید به راحتی می توانید متوجه شوید که درمعاملات خود تحت تاثیرعواطف و احساسات خود هستید یا به صورت منطقی عمل می کنید. از جمله ویژگی های سرمایه گذارانی که به صورت احساسی عمل می کنند می توان به موارد زیر اشاره نمود.

• با افت قیمت یک سهام سریعا نسبت به فروش آن اقدام می کنند.
• تمرکز فراوانی بر روی اخبار بورسی دارند.
• بابت سودهایی که هنوز تحقق نیافته اند بسیار شاد و خوشحال هستند.
• بررسی قیمت سهام آن ها را دچار ترس و نگرانی می کند.
• نسبت به ضرر و زیان هایی که قطعی نیستند بسیار ناراحت و اندوهگین می شوند.
• مرتبا قیمت سهام ها را کنترل و بررسی می کنند.
• هر خبر بدی موجب شود که ترس سراسر وجود آن ها را فرا گیرد.

در صورتی که دارای چنین خصوصیاتی هستید بهتر است که هر چه سریعتر به فکر راهکارهایی در جهت کاهش اثر احساسات در سرمایه گذاری های خود باشید.