با «کانزای» بی نظیر ترین فرودگاه جهان آشنا شوید

فرودگاه کانسای ژاپن، فرودگاهی روی آب

ژاپنیا پس از بمبارانای هسته ای مرگبار آمریکا علیه هیروشیما و ناکازاکی، نیمه دوم قرن بیستم رو با پیشرفت پرشتاب اقتصادی و اجتماعی همه جانبه شروع کردن و دنیا رو حیرت زده کردن. کشوری که در جنگای جهانی اول و دوم با خاک برابر شد، ظرف ۴ دهه تونست به یکی از قطبای مهم علم و فناوری جهان بدل شه.

ژاپن در حالی به جایگاه الان رسید که صدها هزار تن از شهروندانش درجریان ۲ بمباران هسته ای،‌ظرف چند ثانیه قتل عام شدن و هنوز پس از گذشت بیشتر از ۷۰ سال از فاجعه مرگبار قرن بیستم، آثار مواد هسته ای روی نسلای امروز این کشور مشاهده می شه.
کشوری به طور کامل محدود شده در آب با مساحتی در حدود ۳۸۰ هزار کیلومتر مربع (یه پنجم مساحت کشورمون)، قرن هاست که با مشکل خاک درگیره.

فرودگاهی که در دهه آخر قرن بیستم، بیشتر از ۱۸ میلیارد دلار خرج روی دست ژاپنیا گذاشت و از سازه ای در داخل آب برخورداره که می تونه در برابر زلزله ۹ ریشتری خوب مقاومت کنه.

جایی که خاک، ارزش طلا داره.
. .

خاک در کشوری که تراکم جمعیت در اون، ۳۳۷ نفر به ازای هر کیلومتر مربعه، ارزش طلا داره.
در توکیوی ۳۵ میلیون نفری امروز که یکی از گرون ترین و پر جمعیت ترین پایتختای جهان هستش، قیمت هر متر خونه بعضی وقتا به بیشتر از ۵ هزار دلار می رسه. ژاپنیا ارزش مساحت و خاک رو بیشتر از هر کشوری در دنیا می دونن.

در این سرزمین بیشتر از ۱۳۰ میلیون نفر زندگی می کنن که علاوه بر کمبود خاک واسه سکونت، در مورد کشاورزی هم با مشکلاتی مواجه هستن. پس خیلی عجیب نیس که در این کشور، عالی ترین فرودگاه جهان روی یه جزیره مصنوعی روی آب ساخته می شه.

این جا، دیار آبه و خورشید.

ژاپنیا، عرق ملی شدیدی دارن و عاشق کشورشون هستن. اونا سرزمین خود رو «نیپون» خطاب می کنن که به معنی خاستگاه خورشیده. ژاپن، اولین اقلیم عالمه که خورشید در اون جا طلوع می کنه.
هم اینکه تحقیقات باستان شناسی نشون میده که این مکان در دوارن پارینه سنگی پسین، سکونت گاه آدم اولین بوده.

کشور جزیره ها، آتیش فشانی ترین منطقه جهان هستش که زلزله های شش ریشتری در اون، به کمک علم و فناوری ژاپن قرن بیستم، چیزی مثل شوخی طبیعتیه؛ مسئله ای که در جاهای دیگه دنیا، دلیل به کام مرگ رفتن هزاران نفر و میلیونا دلار خسارت می شه.

(قبل و بعد از انفجار در هیروشیما)

وقوع زلزله های چند ریشتری در هر روز، مسئله ای عادی در ژاپن هستش.
در سبک زندگی اونا، کار و تلاش و برنامه ریزی دراز مدت، از کودکی آموزش داده می شه و حس ناسیونالیستی و توجه به فرهنگ و رسوم سنتی نه فقط در میان بازمانده گان ساموراییا بلکه در بیشترین جامعه قابل لمسه.

نشریات آمریکایی روز پس از بمباران هسته ای تیتر زدن که ژاپن، به کلی محو شد و از کلمه «wiped out» واسه بیان اون استفاده کردن. کشوری که در روزگار نه خیلی دور، به واسطه اون حمله تاریخی، به کلی نابود شد،‌ حالا یکی از پیشرفته ترین کشورای کره زمین و یکی از ۵ قطب اقتصاد عالم هستش.

سبک زندگی ژاپنیا

ژاپنیا، با آب زندگی می کنن و غذای سنتی و غالب در این کشور، شیلاته. شاید مصرف گسترده همین مواد غذایی دریایی طول عمر ژاپنیا رو به نزدیک ۱۰۰ سال کشونده. اونا بسیار دوستدار محیط زیست (eco-friendly) بوده و توجه به کار و کاسبی سبز (Green Business) و شهروند شرکتی (Corporate citizen) بخش جدانشدنی از فرهنگ مسئولیت اجتماعی شون (CSR) هستش.

با این که ژاپن جزء پیرترین کشورای جهان حساب می شه،‌ اما فرهنگ کار و کارآفرینی در اون، به صورت خانوادگی و نسل به نسل منتقل می شه و بخاطر این، بعضی از شرکتای ژاپنی، بیشتر از ۱۵۰ سال قدمت فعالیت خانوادگی (Family corporations) دارن. چیزی که در غرب و آمریکا هم تا این حد نمیشه دید.

فرهنگ کار ژاپنیا رو میشه از فرهنگ کار آقای «هوندا»، خالق و بنیان گذار شرکت بزرگ هوندای ژاپن فهمید که کارخانه چند ده میلیارد دلاری خود رو وقف عام کرد.

فرهنگ ژاپنی رو میشه در «تویوتا» دید که به یکی از بهترین برنده های خودروسازی جهان تبدیل شده و به نظر علمای مدیریت و کنترل کیفی صنعتی، کیفیت رو در صنعت معنا می کنه.

ژاپنیا به زیاد کار کردن و کم خوابیدن و برنامه ریزی دراز مدت شهره خاص و عام هستن و شاید به واسطه اینجور خصوصیتایی باشه که در کشوری که محدود آبای اقیانوسه، بزرگ ترین پایتخت اقتصاد علم بنیان جهان شکل میگیره و ده ها برند مشهور متولد می شه.

تحلیل سبک زندگی سنتی و مدرن ژاپن هزاره سوم، می تونه درسای مفیدی واسه ما به ارمغان آورد که در حرفای آینده دربارش صحبت می کنیم .

کانسای، فرودگاهی روی آب

پس تعجبی نداره که در کشوری با اینجور محدودیتای اقلیمی و ظرفیتای فوق العاده علم و فناوری، بسیجی از منابع مادی و فناوری صورت بگیره و عالی ترین فرودگاه جهان روی یه جزیره مصنوعی در داخل اقیانوس طراحی و ساخته شه.

ساخت باند فرودگاه روی زمینی بر فراز اقیانوس که توانایی تحمل صدها تن بار و مسافر رو با سرعت ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت هواپیما هنگام فرود داشته باشه، توان مندی فوق پیشرفته می خواد که حالا علم فنی اون، در اختیار ژاپنیا قرار داره.

فرودگاه بین المللی کانزای (Kansai International Airport)، که بین ژاپنیا به «Kansai Kokusai Kuko» می شناسنش، طول باند ۳۵۰۰ متری داره و روی جزیره ای مصنوعی روی آب واقع شده.
تا کنون اینجور سازه ای در هیچ کشور دنیا طراحی و اجرا نشده. این فرودگاه، یکی از بزرگ ترین و مدرن ترین فرودگاه های جهان هستش.

فرودگاه کانسای ژاپن رو باید نمادی از یه فرودگاه «HI-TECH» دونست. جایی که از فیزیک و مکانیک گرفته تا محیط زیست و معماری و جامعه شناسی و علوم قدیم و جدید همه دست به کار شدن تا آخرین فناوری روز کره زمین واسه یکی از عجیب ترین فرودگاه های جهان به ارمغان بیارن.

(تصویری باحال از بزرگ ترین پل آبی جهان که فرودگاه رو به خشکی وصل می کنه)

فرودگاه کانسای، مثل موتور اعجاب انگیز گوگل،‌ میراث قرن بیستمه. جایی که فقط با تکیه بر فناوری پیشرفته زمان خود طراحی و اجرا شده و حالا به میلیونا مسافر این کشور خدمات رسانی می کنه.

(تصویر طراح ایتالیایی فرودگاه آبی ژاپن)

خیلی از افراد، فرودگای کانزای رو بالاتر از یه فرودگاه عادی می دونن. این جا، موزه علم و فناوری ژاپنه که آخرین توانایی مهندسی و مدیریت خود رو به رخ اقتصادای برتر جهان میکشه.

گردشگری صنعتی (tourism industry) در این کشور، بیشتر از یه دهه س که روش زوم شده و با استقبال زیادی رو به رو شده.
حالا تورهای گردشگری صنعتی واسه بازدید از کارخانه ها و خط تولید بهترین برنده های ژاپن و پارکای فناوری این کشور، رواج زیادی داره و حتی در سایت رسمی گردشگری این کشور هم تبلیغ می شه.

(تصویری از مراحل حاک ریزی روی آب جهت ساخت جزیره ۵۰۴ هکتاری فرودگاه کانسای ژاپن)

فرودگاه کانسای رو باید یکی از پایتختای گردشگری صنعتی این کشور دونست. مسافران می تونن با پرداخت مشکلات ۱۷ دلاری، وارد حریم اولین فرودگاه آبی جهان شن و فناوری و قدرت مدیریت و سازماندهی ژاپنیای چشم بادامی رو ببینن.

جزیره ۵۰۴ هکتاری که روی اقیانوس ساخته شده، این شهر مصنوعی رو به شهر ساحلی کوبه ژاپن وصل می کنه.

همونجوریکه در شکل زیر مشاهده می کنین، این جزیره که شامل انبار بین المللی ذخیره کالا، دو باند ۳۵۰۰ متری و ۴۰۰۰ متری واسه فرود هواپیمایای بزرگ و دو ترمینال مسافری بین المللی مدرنه، روزانه به ۱۰۰ هزار مسافر خدمات رسانی می کنه.

در تصویر زیر، آشیانه هواپیماها که در وسط این جزیره مصنوعی بزرگ ایجاد شده رو مشاهده می کنین.

جالبه بدونین که عملیات اجرایی ساخت این فرودگاه با طراحی معمار سرشناس ایتالیایی، رنزو پیانو در سال ۱۹۸۷ میلادی شروع شد و پس از ۸ سال با تلاش بیشتر از ۶ هزار مهندس و طراح و تکنسین، با حضور امپراطور ژاپن به استفاده رسید.

امکانات کنترل هوشمند استاتیکی، دینامیکی، کرنش سنج و فناوریای خدماتی و اطلاع رسانی و راهبری که در این فرودگاه استفاده شده، در هیچ فرودگاهی در دنیا وجود نداره. این فرودگاه از راه یه پل روی آب که طولی بیشتر از ۵ کیلومتر داره،‌به خشکی وصل می شه.

این پل هم بزرگ ترین پل آبی جهان نام گرفته.

(تصویر بزرگ ترین پل آبی جهان که ساحل رو به بزرگ ترین جزیره مصنوعی جهان وصل می کنه)

۳ سال زمان برد که میلیونا تن شن و ماسه به وسیله شناورهای بزرگ روی این منطقه ریخته شه و بزرگ ترین جزیره مصنوعی جهان به وجود بیاد. همین که وارد فرودگاه میشین، پیغامی روی صفحه موبایل شما ظاهر می شه که اعلام می کنه می تونین به هر زبانی که دوست دارین، خدمات فرودگاهی و اقامتی اونو دریافت کنین.

فرودگاه کانسای رو باید یکی از هوشمند ترین فردگاهای جهان دونست که از ظرفیتای فناوری اطلاعات و ارتباطات پیشرفته در طراحی و راه اندازی سامانه های خدماتی و کنترلی اون استفاده شده.
در این فرودگاه، خدمات سنتی که در فرودگاه های دیگه دنیا مشاهده کردین، به صورت دیجیتالی و هوشمند انجام می شه و هنگام عزیمت به فرودگاه، همه موارد بدون اطلاع مسافر و به صورت خودکار انجام می شه.

حتی بار هم از راه نقالهای بزرگ که در داخل فرودگاه قرار داره، به سمت انبارها حرکت می کنه و از اون جا به سمت انبار هواپیما هدایت می شه.
سیستم «RFID‌» نصب شده روی هر بار، موقعیت اونو به مسافر اطلاع میده.

هوای تمیزی که در داخل ترمینالای دو گانه فرودگاه قرار داره.
به وسیله سیستم «HVAC» پیشرفته هوشمند که به سقف ساختمون بزرگ فرودگاه متصله جریان داره و به خاطر همین، هوای تمیز در سالنا برقراره. شکل قوسی سقف ۹۰ هزار متر مربعی فرودگاه، یکی از جذابیتای این فرودگاه عالی هستش.

(تصویر شبکه های هوایی تصفیه هوا)

نکته قابل توجه این که در طراحی این سقف بزرگ، کم ترین مصالح با همکاری مهندسان مکانیک ایتالیایی و ژاپنی انجام شد و آزمایشای تکنیکی زیادی واسه بررسی کارآیی اون در نظر گرفته شد.

(کیوسکای دیجیتالی زیاد و ابر سازه این فرودگاه، از جمله جذابیتای فرودگاه آبیه)

سقف فرودگاه به طور کامل هوشمنده و براساس سنسورهای دمایی نسبت به دمای محیط و کیفیت اون عکس العمل نشون میده. فرودگاه کانسای رو فرودگاه نابینایان می دونن، چون اونا خیلی راحت می تونن کارای سوار شدن به هواپیما رو بکنن.

وجود برجستگی روی ستونا و علایم جور واجور در ورودیا و خروجیا،‌ فرصت خوبی رو واسه راهنمایی آسون نابینایان جفت و جور کرده.

یه واقعیت بزرگ

واقعیتی مهم درباره این فرودگاه هست که بخشی از جادوی مهندسی ژاپنیا رو افشا می کنه.
بررسیای فنی نشون میده که این جزیره مصنوعی در هر ۵۰ سال، حدود یازده متر نشست می کنه که این مشکل هم به وسیله طراحان فرودگاه برطرف شده.

اولین و عادی ترین لغزش به وجود اومده به وسیله این نشستا، فورا به وسیله سنسورایی که روی همه ۱۱۰۰ ستون فرودگاه نصب شده به «control center» فرستاده میشه و ستونایی که مانند ستون برج کنترل فرودگاه، سوار بر برجکای هیدرولیک خودکار هستن، بدون این دست اون دست کردن و به سرعت ستون رو به تراز قبلی و وضعیت گذشته اش برمیگردونن.

نکته باحال اینجاس که هم ستونای فرودگاه که زیر آب قرار دارن و هم گروه های متخصص موجود در بخش نگهداری فرودگاه با به کار گیری جکای هیدرولیکی، ستونایی رو که در اثر نشست تغییر کمی کردن، بلند کرده و به وسیله ورقه های فولادی که با ضخامتای مختلفی در اختیار دارن، ستون رو به بخش هم تراز با بقیه ستونای این ابر ساختمون باز می گردونن، پس این فرودگاه مجهز به سیستمی بسیار پیشرفته است که سامانه کنترل چند صد ستون بزرگ فولادی رو به صورت مکانیکی در اختیار داره.

زهکشای ماسه ای (sand drain) که در این فرودگاه نصب شده، یه کلاس درس تموم عیار واسه مهندسان عمران هستش.

شما می تونین مستندای اونو در یوتیوب دنبال کنین.

گشتی در سایت فرودگاه

اطلاعات فرودگاه عالی ژاپنیا در این نشانی اینترنتی قرار داره.

در این سایت هر اطلاعاتی که مخاطب واسه به کار گیری این فرودگاه عالی نیاز داره، ارائه شده.
بخش پروازی اون در این نشانی میشه دید و میشه اطلاعات پروازای ورودی و خروجی و خدماتی که فرودگاه به هواپیما میده رو بررسی کرد.

قبلا درباره سامانه بررسی آنلاین هواپیماهای جهان اطلاعاتی رو در اختیار شما قرار دادیم. شما می تونین رصد لحظه ای فرودگاه کانسای رو هم روی اون سامانه سوئدیا ببینین.

اگه سوالی درباره این فرودگاه و سیستمای استفاده شده در اون دارین، می تونین از راه صفحه رسمی فرودگاه کانسای در فیس بوک، سوال عمومی خود رو مطرح کنین. واسه اطلاعات بیشتر به این نشانی مراجعه کنین.

کتابا و مقالات بسیاری درباره فرودگاه کانسای و فناوریای به کار رفته در اون منتشر شده که در زیر به چند نمونه می پردازیم.

(کتاب اصول مکانیک خاک – نوشته ایسائو ایشیباشی و همانتا هازاریکا- چاپ ۲۰۱۰)

(کتاب ژئومکانیک شکست- موضوعات پیشرفته . نوشته ادوارد آلونسو- چاپ ۲۰۱۰)

(کتاب ساختمانای کامل، سیستمای پایه معماری- نوشته لئونارد باخمان- نشر ۲۰۰۴)

اون چه از فرودگاه کانسای باید آموخت

۱- واسه دانشجویان رشته های فنی ومهندسی، تحلیل روشای مهندسی طراحی و ساخت سازه های دریایی و خشکی این ابر سازه (MEGA STRUCTURES) می تونه نکات آموزنده حرفه ای واسه اونا به ارمغان آورد و در آخر نامها و مقالات مشخص شه.

۲- واسه دانشجویان رشته های مدیریت و بازاریابی، تحلیل برنامه های زمان بندی و شکست کار و اصول مدیریت پروژه حرفه ای در این پروژه بزرگ، در کنار تحلیل رفتار سازمانی و ساختار برنامه ریزی و سازماندهی و مدیریت زنجیره تامین (SCM) می تونه رهیافتای خوب تجربی رو به دنبال داشته باشه.

۳- ساخت این فرودگاه عالی ۸ سال به طول رسید. اعزام تیمای کارشناسی و مدیریتی ایران واسه آشنایی با فناوریای به کار رفته در این پروژه بزرگ، می تونه نظام برنامه ریزی و مدیریت کلان پروژه های صنعتی کشور رو به خصوص در میدون صنعت فرودگاه و حمل و نقل، با تجارب ذی قیمتی آشنا کنه.

۴- سامانه های گردشگری مجازی و فناوریای به کار رفته در فرودگاه کانسای ژاپن، و تلاش واسه اجرا اون در فرودگاه های کشور به خصوص فرودگاه بین المللی امام خمینی تهران پیشنهاد می شه.

۵- شرکتای کارآفرین دیجیتالی ژاپنی بسیاری در مورد ارائه سیستمای فناورانه موبایل در این فرودگاه دارن کار می کنن. شناسایی تجارب و کارکردهای عملیاتی اونا به وسیله فعالان خصوصی فاوا در کشور می تونه ظرفیتای گردشگری مجازی رو در ایران به خصوص در میدون حمل و نقل هوایی زیاد کنه.

در روزای آینده درباره فرودگاه های خاص دنیا بیشتر میگیم.

منابع: فرودگاه کانسای، مرکز اطلاعات ترافیک، NKIAK