مسلسل ماکسیم ؛ اختراع مرگبار مخترع آمریکایی که تاریخ را دگرگون ساخت

«دست از شیمی و الکتریسیته ات بردار! اگه میخوای مقدار زیادی پول بدست بیاری، چیزی بساز که این اروپاییا رو قادر سازه با سهولت بیشتری گلوی همدیگه رو پاره کنن». این جملات ساده بود که باعث اختراع یکی از مرگبارترین سلاحای تموم دوران به نام مسلسل ماکسیم شد.
هیرام ماکسیم یه مخترع مشهور و شناخته شده آمریکایی بود. ایشون در طول زندگی اش با ساخت شکلای جور واجور تله موش، اتوهای حلقوی، پمپای بخار، اسپریای استنشاقی برونشیت و حتی چرخ و فلک یه پارک تفریحی خدمات زیادی به انسانیت داشت. علاوه بر این ایشون سهم زیادی در تحقیقات مربوط به ساخت اولین هواپیماهای موتوری، تکنولوژی اولیه بی سیم و لامپای مهتابی داشت.

اما مهم ترین و مشهورترین اختراع این مرد در سن ۴۲ سالگی و در سال ۱۸۸۲ اتفاق افتاد. ماکسیم که در آمریکا به دنیا اومده ولی در بریتانیا زندگی می کرد در مصاحبه ای با تایمز لندن اینجور گفت:” من در وین بودم، جایی که با یه آمریکایی که از قبل اونو می شناختم ملاقات کردم. اون گفت: دست از شیمی و الکتریسیته ات بردار! اگه میخوای مقدار زیادی پول بدست بیاری، چیزی بساز که این اروپاییا رو قادر سازه با سهولت بیشتری گلوی همدیگه رو پاره کنن”. در طول ۳ سال آینده ماکسیم در کارگاه خود در لندن به سختی کار کرد تا در آخر مسلسل ماکسیم به دنیا اومد. در کمال ناباوری، اختراع ماکسیم در اول به وسیله اروپاییا واسه لت و پار کردن همدیگه مورد استفاده قرار نگرفت بلکه به وسیله قدرتای امپراطوری قاره اروپا واسه قتل عام دشمنان مناطق مستعمراتی در اندازه گسترده استفاده کرده شد.

در واقع مسلسل ماکسیم اون قدر در برقرار موندن صلح و آرامش در امپراطوری گسترده بریتانیا موثر بود که ملکه ویکتوریا در سال ۱۹۰۰ به مخترع اون لقب شوالیه داد. فقط در طول یه جنگ در سال ۱۸۹۳ با نام جنگ ماتابل (Matabele War) بیشتر از ۱٫۶۰۰ جنگجو به وسیله مسلسل ماکسیم قتل عام شدن. رهبران قبایل شورشی اونقدر از این کشتار ناراحت شدن که با انداختن خود روی نوک نیزه هاشون جملگی دست به خودکشی زدن. در سال ۱۹۸۹ یه نویسنده بریتانیایی به نام هیلاری بلاک در کتاب خود در این مورد اینجور نوشت:” هر چی اتفاق بیفته ما مسلسل ماکسیم رو داریم و اونا ندارن”. هنوز تاریخ شناسا بر سر این مسئله اختلاف دارن که مسلسل ماکسیم بیشتر از هر اسلحه دیگری در تاریخ آدم کشته یا خیر.

در حالی که تایید یا رد این فرضیه بسیار سخته اما با هر حساب و کتابی میشه گفت که دستکم مسلسل ماکسیم یکی از مرگبارترین و پرتلفات ترین سلاحای ساخت بشر بوده.
همونطور که جون الیس در شاهکار خود با عنوان «گذشته اجتماعی مسلسل» ( The Social History of the Machine Gun) میگه: بدون مسلسل هیرام، قسمت بزرگی از تاریخ دنیای پس از اون متفاوت می بود”. یکی از جاهایی که این مسلسل باعث تغییر شدید در راه اون شد در جبهه غربی جنگ جهانی اول بود. در واقع، مسلسل ماکسیم به تنهایی اونقدر در این جنگ موثر بود که لقب اصلی این جنگ «جنگ مسلسل» بود.

در واقع تعداد زیادی سلاحای با خاصیت شلیک سریع زیادی بین سالای ۱۹۱۴ تا ۱۹۱۸ استفاده شد اما هیچ کدوم نتونستن مانند گونه های جور واجور مسلسل ماکسیم روحیه سربازان رو دچار خدشه کنن. مسلسل ماکسیم در جنگ جهانی دوم و جنگ کره هم استفاده کرده شد و کلا به وسیله بیشتر از ۲۹ کشور جهان بین سالای ۱۸۸۶ تا ۱۹۵۹ استفاده شد.
اما مسلسل ماکسیم بیشتر از همه با پیروزیا و فتوحات امپراطوری بریتانیا آغشته شده.
محققان بر سر نقش واقعی مسلسل ماکسیم در نبردهای استعماری دچار اختلاف بوده و بعضی می گن که تاثیر روانی این اسلحه بر مخالفان بریتانیا بسیار بیشتر از تاثیر بالفعل اون در میدون جنگ بوده.

طراحی مرگبار مسلسل ماکسیم

هر چند خیلی از مخترعان قرن نوزدهم در مورد ساخت سلاحای خودکار آزمایشایی انجام داده بودن اما مسلسل ماکسیم بازی رو کلا تغییر می داد. این مسلسل با استفاده یکی از اولین سیستمای آتیش برگشتی، می تونست خیلی سریع پوکه یه فشنگ شلیک شده رو بیرون انداخته و فشنگ دیگری رو با خود وارد لوله مسلسل کنه در حالی که سلاحای قدیمی نیاز به انجام این ساختار به روش دستی داشتن که بسیار کُند انجام می شد.
در نتیجه، به کار گیری این مسلسل نیاز به نیروی کاری بسیار کمتری در مقایسه با بقیه سلاحای آتیش سریع داشت. خشابای این مسلسل با گلوله ۳۰۳ بریتانیایی پر می شد که این خشاب شباهت زیادی به خشابای امروزی ۳۰۸ بریتانیایی در بخش قدرت توقف داشت.

این مسلسل در فاصله ۵۰۰ یاردی (۴۵۷ متری) حدود ۲٫۰۰۰ پوند (۹۰۷ کیلوگرم) نیرو وارد می کرد.
جای تعجب نداشت که مسلسل ماکسیم با سیستم کمربندی پارچه ای تغذیه با ۲۵۰ گلوله و سرعت شلیک ۶۰۰ گلوله در دقیقه خود در دل دشمنان ترس ایجاد کرده بود. با حل مشکل تجمع گاز در لوله، مسلسل ماکسیم می تونست بدون داغ شدن لوله به شلیکای متوالی بیشتری ادامه بده. در حالی که خیلی از سلاحای اون دوران از راه هوا خنک می شدن، مسلسل ماکسیم با آب خنک می شد تا اندازه شلیک گلوله در اون زیاد شه.

این مسلسل سنگین بوده و بیشتر از ۲۷ کیلوگرم وزن داشت و طول اونم به ۱۰۸ سانتیمتر می رسید. مسلح کردن، هدفگیری، حمل و تعمیر و نگهداری این اسلحه به ۴ تا ۶ نفر نیاز داشت. دستکم یه نفر باید با آب و مهمات آماده در کنار مسلسل حاضر می بود. مسلسل ماکسیم نه فقط هنگام تیراندازی به هدفای دور بسیار دقیق بود بلکه نسبت به دیگر سلاحای مشابه خود هم کارآیی بیشتر و بهتری داشت.

استفاده کنندگان از مسلسل ماکسیم و شکلای جور واجور اون

ارتش آمریکا در سال ۱۸۸۷ معروفیت این مسلسل رو شنیده و در سالای ۱۸۸۹ و ۱۹۰۰ نمونه هایی از مسلسل ماکسیم در یگانای پیاده خود استفاده کرد.
در آخر پس از تستای فراوون اولین مسلسل ماکسیم که مدل کالیبر ۳۰ بود در سال ۱۹۰۴ در ارتش آمریکا به طور رسمی استفاده شد.
روسیه هم یکی از مشتریان اصلی و کلی مسلسل ماکسیم بود و در طول جنگ ۱۹۰۴ تا ۱۹۰۵ خود با ژاپن از این اسلحه استفاده کرد.
وقتی که درگیری نظامی بین ژاپن و روسیه در شرف جریان بود، ژنرالای تزار روسیه به سرعت ۴۵۰ قبضه دیگه از این مسلسل رو از کارخانه های خارجی سفارش دادن.

نسخه بهینه شده این مسلسل که با نام «مسلسل ویکرز» ( Vickers machine gun) میشناختنش در اوایل دهه ۱۹۰۰ در اختیار ارتش بریتانیا قرار گرفت.بیشترین حد برد این مسلسل ۴٫۱۱۵ متر بوده و می تونست بدون توقف ۵۰۰ گلوله شلیک کنه.
این نمونه تا اواخر دهه ۱۹۶۰ در سرویس ارتش بریتانیا موند. آلمان هم نسخه متفاوت خود از مسلسل ماکسیم رو رد سال ۱۹۰۸ به خدمت گرفت. مسلسل ماکسیم ام جی ۰۸ که با نام آلمانی «Maschinengewehr 08» میشناختنش به عنوان مسلسل مورد علاقه سربازان قیصر آلمان انتخاب شد و به وسیله ارتش رایش سوم در طول دوران جنگ جهانی دوم هم استفاده شد.

این نسخه با در نظر گرفتن لگد کمتر و ضامن شلیکی که داشت نسبت به نسخه های قدیمی بهتر بوده چون وقتی که مسلح شده و اولین شلیک رخ می داد تا وقتی که سرباز انگشتش رو از روی ماشه برنمی داشت یا خشاب پارچه ای ۲۵۰ عددی به پایان می رسید شلیک اون ادامه پیدا میکرد. برد مسلسل ام جی ۰۸ حدود ۳۵۶۶ متر بوده و دشمنان آلمان واسه مقابله با این نسخه مرگبار به سراغ نسخه های بهینه سازی شده خود از مسلسل ماکسیم رفتن که در سال ۱۹۱۴ در جبهه شرقی جنگ جهانی اول و هم اینکه در جنگای داخلی ۱۹۱۹ تا ۱۹۲۲ روسیه استفاده شدن. نمونه روسی این مسلسل با نام ام ۱۹۰۰ روی یه شاسی چرخدار با یه سپر مخصوص سوار شده بود که با در نظر گرفتن خشابای ۷٫۶۳ در ۵۴ میلیمتری خود واسه تیراندازیای بسیار طولانی مناسب بود.

این مسلسل توان شلیک ۷۰۰ گلوله در دقیقه رو داشت و قدرت ضربه اونم ۲ برابر تفنگای معمولی امروزی بود. یکی دیگه از نسخه های مسلسل ماکسیم یه نمونه با کالیبر بالا با نام «پوم پوم» (Pom-Pom) بود. این نسخه از مسلسل ماکسیم گلوله ای حدود ۴۵۰ گرمی شلیک می کرد و در طول نبردهای بوئر دوم در آفریقای جنوبی قدرت خود رو خوب نشون داد. این نمونه برد مشابهی مانند دیگه سلاحای توپخانه ای اون دوران بریتانیا داشت.

میراث مسلسل ماکسیم

مسلسل ماکسیم مطمئنا یکی از بهترین اسلحه هاییه که تا حالا به وسیله بشر ساخته شده که از دید کارآیی و قدرت عالی بود. مثلا در سال ۱۹۶۳ آزمایشی روی یه مسلسل ماکسیم از نوع ویکرز انجام شد و پس از ۷ روز شلیک همیشگی، مسلسل نامبرده واسه انجام بررسیا از هم باز شد و در کمال ناباوری دیده شد که هیچ اشکالی در اجزای اون بوجود نیامده. اینجوری این مسلسل بازم در سرویس موند. درزمان سالای متوالی این مسلسل بارها از نو ساخته شده و بهبود پیدا کرده. هر چند نمونه های جدید خیلی از این مسلسل ساخته شدن اما هیچ کدوم نتونسته ان با نوع سنتی مسلسل ماکسیم رقابت کنن.

توپ بزرگ «گوستاو»؛ اسلحه داغون کننده و ناموفقی که به دستور هیتلر ساخته شد

«سیمو هایها» ملقب به «مرگ سفید»؛ مرگبارترین و مخوف‌ترین یدونه تیرانداز تاریخ جهان

۵ تانک عجیبی که راه جنگ جهانی اول رو به کلی تغییر دادن

اسلحه عجیب و غریبی که در دوران جنگ جهانی دوم ساخته شدن